Q10 co-enzym: vrijwel iedereen heeft er weleens van gehoord… Het komt namelijk maar al te vaak (lees: te vaak ;) ) in reclames voorbij als wondermiddel dat is verwerkt in een of andere (dieet)pil of supplement. Co-enzym Q10 wordt vaak gepresenteerd als iets magisch waardoor een willekeurig product een fantastische verbetering voor je uiterlijk en gezondheid zou moeten bewerkstelligen. Kreten als: ‘dermatologisch getest’ en ‘wetenschappelijk bewezen’ zie je maar al te vaak m.b.t. Q10. Dergelijke reclames zetten er helaas nooit bij wat er dan precies is bewezen en wat de exacte uitslag was van het onderzoek. Dus: wat is co-enzym Q10 nou eigenlijk? En in hoeverre is de positieve werking van Q10 voor je gezondheid en uiterlijk ook daadwerkelijk wetenschappelijk bewezen? Lees verder voor het antwoord op deze vragen!
Wat is Q10 co-enzym?
Q10 co-enzym klinkt wellicht een tikkeltje exotisch, maar het is eigenlijk helemaal niet zo bijzonder. Q10 is namelijk een natuurlijke stof (een verbinding). Je kunt Q10 dus vergelijken met een soort van vitamine. Co-enzym Q10 komt van nature (gratis en voor niets!) in vrijwel iedere lichaamscel voor. Je lichaam kan namelijk zelf co-enzym Q10 aanmaken. Kortom: je hebt zelf al zonder enige moeite te doen een heleboel Q10 op zak. :) Fun fact: Q10 wordt ook wel “ubichinon” genoemd, wat is afgeleid van het woord “ubiquitous” wat letterlijk zoiets betekent als “komt overal voor”.
Wat is de werking van Q10?
Q10 vervult binnen het menselijk lichaam tal van functies. Q10 is dus een belangrijke stof waar het menselijk lichaam zeker niet zonder kan. Onderstaand vind je een overzicht van de belangrijkste functies van Q10. Dit verklaart ook direct waarom Q10 veel wordt gebruikt in crèmes, pillen en supplementen:
Energie
Allereerst speelt co-enzym Q10 een belangrijke rol bij de energieproductie van het menselijk lichaam. Er zijn wetenschappelijke aanwijzingen dat Q10 de energieproductie kan verbeteren. Dit kan op zijn beurt weer een positief effect hebben op verscheidene aspecten van de gezondheid.
Antioxidant
Q10 is een antioxidant. Een antioxidant is een stof die het lichaam beschermt tegen bepaalde schadelijke stoffen. Deze schadelijke stoffen worden ook wel “vrije radicalen” genoemd. Zonder antioxidanten zouden deze vrije radicalen het lichaam kunnen aantasten. Zo zijn vrije radicalen o.a. schadelijk voor celmembranen en DNA materiaal. Ze kunnen zelfs zorgen voor celsterfte. Vrije radicalen kunnen op deze manier bijdragen aan het verouderingsproces. Ze kunnen bovendien gezondheidsklachten (o.a. hartziekten & kanker) veroorzaken. Q10 is dus zeer nuttig voor het menselijk lichaam, omdat het dergelijke vrije radicalen kan neutraliseren, waardoor schade wordt voorkomen.
Ademhaling
Q10 draagt (samen met tal van andere stoffen) bij aan de ademhaling en zuurstofverwerking.
Q10 tekort
In principe is Q10 dus standaard in je lichaam aanwezig. Er zijn echter diverse omstandigheden die ervoor kunnen zorgen dat je een Q10 tekort hebt. Denk hierbij o.a. aan:
- Ongezond eten (waardoor je niet voldoende van de diverse voedingsstoffen binnenkrijgt)
- Overmatige stress
- Ouderdom
- Extreme lichamelijke inspanning
- Overmatig alcoholgebruik
- Roken (overmatige nicotineconsumptie)
- Hart- en vaatziekten
- Hoge bloeddruk
- Medicijngebruik
- Overgewicht
Een tekort aan co-enzym Q10 is niet goed voor je gezondheid, omdat Q10 een rol speelt bij tal van belangrijke processen binnen het lichaam (zie werking Q10). Let op: het is vrij zeldzaam dat een Q10-tekort opzichzelfstaand (dus zonder bijkomende oorzaken) voor ernstige gezondheidsklachten zorgt, zeker op jonge leeftijd.
Voeding met Q10
Er zijn tal van natuurlijke voedingsmiddelen die co-enzym Q10 bevatten. Voeding die relatief rijk is aan co-enzym Q10 is o.a.:
- Vette vis (o.a. zalm, makreel, sardines & tonijn)
- Orgaanvlees (o.a. lever)
- Gevogelte (kip, kalkoen etc.)
- Volkoren graanproducten (bruin brood, volkoren pasta, volkoren ontbijtgranen)
- Spinazie
- Pinda’s
Let op: Q10 wordt binnen het menselijk lichaam met behulp van diverse stoffen zelf aangemaakt. Het is dus niet nodig om specifieke voeding veel te eten enkel en alleen omdat het Q10 bevat. Voeding zou zelfs vrijwel geen effect hebben op de totale hoeveelheid Q10 in je lichaam. In geval van een Q10 tekort is het raadzamer om (in overleg met je arts) een supplement met co-enzym Q10 te nemen.
Effect van Q10 co-enzym (supplementen) op ziekten & de gezondheid
Naar aanleiding van bovengenoemde functies en werkingen van Q10 co-enzym, kan Q10 (of het nemen van Q10 supplementen) gelinkt worden aan diverse ziektes en effecten op de gezondheid. Onderstaand een overzicht van de mogelijke effecten van co-enzym Q10. Let op: deze effecten zijn nog niet uitgebreid wetenschappelijk onderzocht. Er zijn dus aanwijzingen voor onderstaande effecten, maar geen grootschalig bewijs. Sterker nog, er zijn veel studies naar Q10 (supplementen) die tegengestelde conclusies trekken.
- Verlaagt de bloeddruk (voor dit effect zijn de meeste wetenschappelijke bewijzen)
- Verlaagt/verbetert de bloedsuikerspiegel
- Positieve invloed op hart- en vaatziekten
- Verlaagt ‘negatief’ cholesterolniveau
- Bevordert gezond tandvlees
- Helpt migraine voorkomen
- Verbetert het immuunsysteem (van mensen met HIV en AIDS)
- Verbetert de spermakwaliteit van mannen (verhoogde vruchtbaarheid)
- Gunstig effect op de ziekte van Parkinson
- Gaat vermoeidheid tegen & zorgt voor meer energie
- Verkleint de kans op bepaalde vormen van kanker
- Bevordert gewichtsverlies
- Gaat het verouderingsproces tegen
- Gaat negatieve effecten van bepaalde medicamenten tegen (bijvoorbeeld schade aan het hart door het gebruik van medicatie t.b.v. chemotherapie)
(Bij)werking co-enzym Q10 supplementen & pillen
Er zijn tal van supplementen en pillen met co-enzym Q10 op de markt. Als je een dergelijk product gebruikt, dan is het goed om je te realiseren dat Q10 via een supplement of pil op een totaal andere manier in je lichaam belandt. Waar co-enzym Q10 normaal gesproken binnenin het lichaam wordt aangemaakt, zal Q10 in een supplement op de een of andere manier door de maag moeten worden verwerkt. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat een voedingssupplement met Q10 ervoor kan zorgen dat het Q10-gehalte in je lichaam stijgt. Of dit vervolgens ook weer voor een verbetering van je gezondheid zorgt, is echter nog niet geheel duidelijk.
Nut van Q10 supplementen
Wetenschappers zijn dan ook sterk verdeeld over het (on)nut van dergelijke Q10 co-enzym supplementen. Er zijn zelfs wetenschappers die stellen dat het nemen van een pil of supplement met co-enzym Q10 in bepaalde gevallen negatief kan uitpakken voor de gezondheid. Zo zou co-enzym Q10 je bloedsuikerspiegel kunnen verlagen, en dit kan nadelig zijn voor mensen met insulineresistentie en diabetes. Het is dus verstandig om het gebruik van co-enzym Q10 met je huisarts te overleggen, zeker indien je medicatie neemt en/of gezondheidsklachten hebt.
Tips
Enkele tips m.b.t. Q10 supplementen en pillen:
- Q10 in poedervorm zou slechter worden verwerkt door het lichaam. Kies dus bij voorkeur voor een supplement op basis van olie. Bijvoorbeeld co-enzym Q10 gelcapsules.
- Bekijk of een Q10 supplement bepaalde stoffen bevat die de opname van Q10 binnen het lichaam zouden moeten stimuleren.
- Kies bij voorkeur voor een supplement of pil met een natuurlijke vorm van Q10. Indien de Q10 in een supplement is verwerkt door middel van een chemisch proces, dan is de kans dat het supplement daadwerkelijk werkzaam is kleiner.
- Neem Q10 pillen of supplementen bij voorkeur in tijdens een olierijke of vetrijke maaltijd. Als je maag veel olie bevat, dan wordt Q10 namelijk makkelijker opgenomen.
- Er zijn aanwijzingen dat je Q10 supplementen het beste ’s avonds in kunt nemen.
- Houd er rekening mee dat het tot 8 weken kan duren voordat je het effect van Q10 supplementen merkt.
Conclusie
Er zijn velerlei producten met Q10 op de markt en de mogelijke effecten zijn indrukwekkend te noemen. Tegelijkertijd is er echter nog erg veel onduidelijk over de werking van co-enzym Q10 supplement en het daadwerkelijke effect op de gezondheid. Je kunt een dergelijk supplement proberen onder het motto “baat het niet dan schaadt het niet”. Ben je echter wel bewust van de vele vraagtekens rondom het gebruik van co-enzym Q10 supplementen en overleg bij voorkeur eerst met je huisarts. Persoonlijk denk ik overigens dat je je geld veel beter uit kunt geven aan gezonde en gevarieerde voeding. :)
Wat denk jij van co-enzym Q10 en heb jij wel eens een supplement of pil met Q10 gebruikt? Laat het hieronder weten in een reactie. Eventuele vragen kun je daar uiteraard ook kwijt.
